Üsküdar’da Sabah Oldu Atasözü Nereden Geliyor?

Farklı atasözlerinden olan Üsküdar’da sabah oldu atasözü nereden geliyor acaba dediğinizi duyar gibiyiz. İstanbul’un tarihi öneme sahip ilçelerinden olan Üsküdar ile özdeşleşen bu atasözü, Osmanlı zamanından gelir. Bir işe geç kalmaktan dolayı fırsatların kaçacağını haber verir. Bir an önce işe koyulması manasını taşırken bir uyarı niteliğine sahiptir. Bununla birlikte artık her şey için çok geç olduğu anlamı da çıkarmak mümkündür. Peki, durumla ilgili bir tespit içeren Üsküdar’da sabah oldu atasözünün hikayesi nedir?

Üsküdar’da Sabah Oldu Atasözü

İstanbul’da Selatin camileri son derece önemli olmakla beraber aralarında da elbette ki rekabet varmış. Üsküdar’da Valide Sultan ve Mihrimah Sultan Camileri bunlar arasında olup ikisinin de bu atasözünün ortaya çıkmasında rolü vardır. Çünkü deniz kıyısında olan bu camiler, karşı tarafta olduğu için Yıldız Sarayı’na uzaktı. Bundan dolayı tüm diğer camilerle aynı anda ezanın okunması halinde müezzinler seslerini duyuramazdı. Bundan dolayı ezanı erken okuyarak güzel seslerini gösterme imkânı bulan müezzinler, terfi almanın hesaplarını yapardı.

Sabah ezanı okumalarını duyan insanlar ise Üsküdar’da sabah oldu, kalkın diyerek hane halkını uyandırırdı. Bir gelenek haline gelmiş olup aynı zamanda birçok farklı hikayeyi de oluşturmuştur.  II. Abdülhamit zamanında ziyarete gelen Alman İmparatoru Wilhelm, sabah saatlerindeki ezanı duyar. Üsküdar Selatin camilerinden gelen bu ezan sesinin güzelliğinden etkilenir. İnsan sesi olduğuna ise uzun bir süre inanmaz. Daha farklı bir sistem kullanılıp kullanılmadığını sorar. Ancak hemen Üsküdar müezzinlerinin sesi böyle güzeldir, yanıtını alır. Bu güzel sesli müezzinler, erkenden okudukları ezanlar sayesinde hem seslerini duyurabilir hem de dikkat çekerek takdir kazanırdı. Padişah ise bu davranışla beraber ihsanlar sunarak ödüller ve ikramlar vermeyi ihmal etmezdi.

Müezzinlerin Atasözü

Birçok Üsküdar müezzini bu sayede saray müezzini olmayı başarırken aynı zamanda ilginç bir atasözü oluşmasını da sağladılar. Sonrasında uzun yıllar devam eden bu gelenek artık bir klasik halini aldı. Her zaman Üsküdar’da bulunan camilerin erken ezan okumasıyla hayat erkenden başlarken insanlar işlerine baktı. Özellikle Beşiktaş ve çevresindeki esnaf ve pazarcıların uyanması da bu ezan sayesinde olurdu. Çırak, kalfa, işçiler daha erken bir şekilde yollara düşerek Üsküdar’da sabah oldu atasözü kullanırdı.

Atasözünün Kullanım Alanları

Herhangi bir durum hakkında bilgi vermek amacıyla atasözü kullanımları yaygındır. Uzun uzun konuyu anlatmak ya da ifade etmeye çalışmak yerine tek bir cümle bunu çok daha kolay hale getirir. Bunlardan bir tanesi olan Üsküdar’da sabah oldu atasözü ile harekete geçme mesajı söz konusudur. Daha fazla vakit kaybetmenin anlamsız olduğu, geç kaldığını belli eden bu söz, sanat eserlerinde de kendisini gösterir.