Sanatın Başyapıtı Şiir Nedir?

Her çağ içerisinde farklı özelliklerle kendisine yer bulmuş şiir nedir ve nasıl ortaya çıkmıştır? Merak edilen bu sorunun yanıtını tek bir tanım içerisine sığdırmak kolay değildir. Duygularla düşüncelerin bir hayal örtüsü altında etkileyici dille ifadesidir. Bununla birlikte var olan uyumlu bir düzen ise püf noktasıdır. Ancak edebiyatın en eski türü olan şiir için bu tanım bile eksik kalacaktır. Hem kişiden kişiye hem de zamana göre değişen şiiri ifade eden tanımlar bulunur. Bu durumun en önemli sebebi de öznel unsurların ağır basmasıdır bu türde.

Şiir Türleri Nelerdir?

Mısraların düzenli sıralanması, sözcüklerin güzel şekillerin oluşturma çabası şeklinde ifade edilmesinin ötesinde şiir nedir? Buradan hareketle nasıl var olduğunu görmek de bir cevaptır. Özellikle hangi türlere sahiptir diye baktığımızda hemen karşımıza lirik şiir çıkar. Düz yazıdan çok daha kısa olmasına rağmen derin anlamlar barındıran şiirler, duyguları etkiler. Böylelikle kişinin duygusal tatmini de sağlanmış olur.

Lirik Şiir Özellikleri

Eski Yunan özelinde “Lyra” olan lirik şiir, coşkuyu ifade eder. Duygu ve düşüncelerin daha baskın olduğunu ortaya koyarken saz eşliğinde ilk örnekleri vardır. Ardından hemen her medeniyette de kendisine yer bulmuştur. Rönesans anlatıcılarının da bu tarz şiirleri bulunurken romantik şairlerin sayısı da çoktur. Başta Alman Goethe olmak üzere Victor Hugo, Lamartine buna yönelik şiirler yazmıştır.

Pastoral Şiir Özellikleri

Daha ziyade doğanın etkisinde kalmak ve ilhamı oradan almak pastoral şiir örneklerinde ortaya çıkar. Kır ve kırsal hayatın izlerini bulmak söz konusudur. Ayrıca çoban üzerine örnekleri var olurken yapmacılık bulunmaz. Süslü durumların daha az olduğu bu şiir türünde güzelliklere dair betimlemeler vardır. Okuyucunun gözünde canlandırması da çok da zor olmayacaktır.

Epik Şiir Özellikleri

Bu şiir türünün ismi nereden geliyor diye sorduğumuzda karşımıza bir kez daha Yunanca çıkarken toplum özelinde anlatılar çoktur. Derinden etkilemiş tarihsel olaylara dair destansı anlatılardır. Savaşların gerçekleşme anları ya da öncesindeki hazırlıklar ana konularıdır. Bununla beraber kahramanlı ve yiğitlik tema kullanımı da söz konusudur. Özellikle şiir nedir sorusuna destansı motiflerin eklenmesiyle ortaya çıkan lirik niteliği barındırır.

Didaktik Şiir Özellikleri

En eski anlatılar için geçerli olan öğreticilik didaktik şiir için temel amaçtır. Halihazırda herhangi bir düşüncenin anlatılmasında bu tarz bilgi verici yönlendirmeler yapılır. Eğitici yönü önde olduğu için duygu açısından en zayıf şiir türü demek yanlış olmayacaktır. Herhangi bir tarihi gerçekliğe dayalı anlatılar didaktik özellik taşır. Çünkü sanat yapmaktan ziyade var olan durumu açıklamak ve okuyucuyu bilgilendirmek daha önemlidir.

Satirik Şiir Özellikleri

Şüphesiz ki sanat ve şiir denildiğinde eleştiri kültürü akla gelir. Herhangi bir olay ya da kişilerin eleştirilmesinde sanatsal ifadeleri kullanmak gerekir. Bu sayede tesiri daha fazla olurken aynı zamanda iğneleyici edebi sanatlardan destek alınır. Burada satirik şiir özellikleri temelde aynı olurken dönemlere göre adlandırması değişir. Halk edebiyatı içerisinde “taşlama” olarak geçer. Göndermelerin fazla olduğu bu türde eleştiriler bazen üstü kapalı olur. Arap ve Fars etkisindeki Divan Edebiyatında “hiciv” kültürü vardır. Halihazırda günümüzde ise “yergi” sanatı satirik şiir örneklerinin devamı niteliğindedir. Bunların dışında tiyatro özelinde dramatik şiir kullanımı vardır. Komedi, dram ya da trajedi bağlamında göstermeye bağlı olarak ifade etme yoluyla ortaya çıkar.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir