Günümüzde güven duymadığımızı ifade etmek için kullandığımız “Onun İpi ile kuyuya inilmez deyimi nereden geliyor? Çoğu zaman ortada bir mesele vardır ve çözüm yoluna karşı kişinin istekli olmamasını anlatır. Hiçbir şekilde güven olmadığı için çözüme de yanaşmaz kişi. Bir kişiye güvenmeme üzerine ortaya çıkan bu deyimim hikayesi ise Osmanlı zamanına dayanır.
Ali Usta’nın Çürük İpleri
Geçmiş dönemlerde kendir ve keten liflerinden eşyalar yapanlar vardı. Başta çul olmak üzere ip ve halat yapımında bu malzemeleri kullanırdı insanlar. Bu sayede gerekli zamanlarda ip ya da halat ihtiyaç olunca hemen bu kişilere gider, satın alarak işlerini görürdü. Bununla birlikte bu işi yapan “İpi Çürük Ali” olarak nam salmış bir kişi varmış. Hemen herkesin bu şekilde seslendiği adamın yaptığı iplere ve halatlara kimse güvenmezmiş. Çoğu zaman yarı yolda bırakan bu halatlar oldukça zayıfmış. Ayrıca kalitesiz malzeme kullanması da uzun ömürlü olmamasını beraberinde getirirmiş.
Onun İpiyle Kuyuya İnilmez Mi?
Vakti zamanında bir gün, derin bir kuyu içerisine kuzu düşmüş. Mahalleli haberi alınca koşarak gelmiş ve kuzuya bakmışlar. Oldukça derin olduğu için halat, ip gibi bir şey aramışlar. Ancak vakit dar olunca kimseyi bulamamışlar. Bu sırada kuyuya inmek isteyen adamlardan birisine ip vermiş köylüler. Ardından ipi alıp tam aşağıya ineceği sırada zayıf olduğunu fark etmiş adam. Hemen yanındaki dönerek, “Bu Ali Usta’nın ipi mi” diye sormuş.
Köylüler, evet yanıtını verince “Onun ipi ile kuyuya inilmez” demiş. Böylelikle vazgeçmiş kuyuya inmekten ve beklemeye başlamışlar. Farklı bir halat ile inerek kuzuyu kurtarmışlar tabii. Ancak o hikayeden geriye “Onun ipi ile kuyuya inilmez” deyimi kalmış bizlere. Birçok kazalara neden olan ve insanların badire atlatmasına sebebiyet veren Ali Usta’nın iplerinin meşhurluğu bizlere kadar ulaşmış. Halihazırda işini doğru yapmayan kişilere olan güvensizlik hissini en iyi anlatan deyimlerin başında gelir. Bununla birlikte birçok anlamı da aslında tek başına karşılar. Ayrıca daha önceki deneyimlerin kötü olduğuna da işarettir bu deyim. Diğer örneklerinde olduğu gibi yine sanat nitelikli eserlerde çokça görme şansımızda var.
Kaleminize sağlık harika bir içerikti.