Demans türü olmakla beraber genellikle yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan Alzheimer hastalığı nedir ve belirtileri nelerdir? Eğer yarım saat öncesini bile unutuyorsanız başlangıç seviyesinde olabilirsiniz. Nörolojik bir hastalık olan bu demans türü, en yaygın olmasıyla da öne çıkar. İnsan vücudunun bilişsel fonksiyonlarının giderek azalmasıyla beyin hücrelerindeki kayıpların ortaya çıkmasıyla meydana gelir. Daha küçük hale gelen beyin, yakın geçmişinden başlayarak unutmayı belirgin hale getirir. Belirli aşamaları olduğu gibi herkeste aynı sıraya göre takibi de söz konusu değildir. Peki, Alzheimer hastalığı oluşumu nasıldır?
Alzheimer Hastalığı Hakkında
Halihazırda neden olduğu tam olarak açıklanamayan bu hastalıkta protein artışı ana sebeptir. Sinir hücrelerinin dokusunda meydana gelen bu artışın sonrasında bağlantılar kopar. Birbirleriyle etkileşimi sekteye uğrayan sinir hücrelerinin gelişimi de durur. Sonrasında ölmeye başlarken zihinsel işlevlerinin her geçen gün azalması da buradaki ölümlerle açıklanır. Her geçen gün daha fazla hücre ölümü gerçekleşir ve hasta, büyük bir hafıza kaybı yaşar. Daha ziyade 60lı yaşlardan itibaren görülen hastalık türü olan Alzheimer, hafif ve şiddetli dönemlere sahiptir. Son evrede ise artık zaman ve mekan algısı kaybolan kişi, bakıma muhtaç hale düşer. Tüm bunlarla beraber erken tanı ya da engellenmesi adına belirtileri neler?
Alzheimer Belirtileri Neler?
İlk olarak başlangıç dönemi özelindeki Alzheimer hastalığı belirtileri kafa karışıklığıyla başlar. Kişinin yolları karıştırması ya da olayları unutması bir işarettir. Bununla beraber nesne isimlerinin hatırlanmaması da belirtileri arasındadır. Ayrıca sürekli aynı konulardan bahsetmeye devam etmek de beyin fonksiyonlarıyla ilgili mesaj verir. Ruh durumuyla ilgili kaygı ve endişenin ileri boyuta taşınması da başlangıç seviyesinde ortaya çıkar. Erkek ve kadın beyni için farklar son derece azdır. Her bireyde görülme durumu vardır.
İlerleyen yıllarda orta dönem Alzheimer hastalığı belirtileri kendisini gösterir. Hem aile hem de arkadaşlarıyla konuşurken bir anda sinirlenmesi, heyecanlanması veya şüphe duyması bunlardandır. Halüsinasyon görme hali de bu zamanda olur. Olayları hatırlayamaması sonucunda inkâr etmesi, sinirlenmesi ve tepki göstermesi de söz konusudur. Ayrıca yabancı yerlere bir türlü adapte olmaması ve şikayet durumları da vardır. Bununla beraber zaman algısının kaybolma evresi başlar.
Kısa süreli bellek kayıplarının giderek artması ileri dönem Alzheimer belirtilerindendir. Bu dönemde kişi, artık yakın dönemini hatırlamaz ve giderek vücut kullanımını kaybeder. Hızlı kilo vermesi ve idrar kaçırma hali buna örnektir. Yardım almadan kişinin hareket edebilmesi de mümkün olmayacaktır.
Alzheimer Süreci
Yaşın ilerlemesiyle beraber genetik durumlardan dolayı da Alzheimer hastalığı ortaya çıkabilmektedir. Depresyon, travma gibi psikolojik durumların etkisi de vardır. Uyku düzeni bozuk olan ve sigarayı uzun yıllar kullanmış kişilerde görülme sıklığı fazladır. Bununla birlikte yetersiz beslenme ve APOE4 taşıyıcısı olması da kişinin bu hastalığa yakalanmasına zemin hazırlar.
Halihazırda çeşitli nörolojik testlerin sonucunda teşhis ve tanı süreçleri tamamlanır. MR dışında BT ve PET görüntüleme durumlarıyla da ne seviyede olduğuna bakan uzman hekimler, tedavi sürecine geçer. Ardından tam olarak tedavisi mümkün olmadığı için yalnızca yavaşlatma amaçlanır. Kişinin sağlığını olabildiğince korumaya devam etme adına ilaç kullanımı söz konusudur. Yaşam kalitesinin bir süre daha iyi gitmesi için ilaç dozu ayarlanır. Ancak hiçbir şekilde Alzheimer hastalığı tam olarak tedavi edilmediği için süreç aynı sonlanır. Tedavi süreciyle birlikte kişinin yaşamda kalma süresi maksimum 11 yıldır. Bu sürenin daha iyi geçmesi adına çeşitli egzersizler ve uygulamalar vardır. Doktor kontrolünde kişiye uygun olarak hem diyet programı hem de diğer günlük yaşam programı hazırlanır.
Alzheimer Hastalığı Önleyici Etkenler
Kişinin düzenli spor yapması ve günlük hayatındaki yaşam standardını yükselmesi önem taşır. Düzenli ve dengeli beslenmesi de ilerleyen yaşlarda sorunları azaltır. Mutlaka sebze ve meyve ağırlıklı bir hayat tarzını geliştirerek tüm olumsuz durumların en az seviyede olması sağlanır. Buna ek olarak zihinsel faaliyetlerin devam etmesine yardımcı olmak gerekir. Bulmaca, sudoku ya da sorular çözerek de önleyici bir yarar sağlayabilirsiniz.