Altından Çapanoğlu Çıkmak Deyimi Hikayesi

Söz konusu olayla ilgili baş ağrıtıcı durumu işaret edene altından çapanoğlu çıkmak deyimi nereden geliyor? Özellikle başı belaya girmesin diye verilen bir öğüt kıvamındadır bu deyim. Ayrıca tehlikeli bir durumun olabileceğini de haber verir. Bununla birlikte zorluk ve sorunlarını işaret eden bu deyimin hikayesi Osmanlı’ya dayanır.

Halihazırda Çapanoğlu bir aileden alır ismini. Bugünkü Yozgat sınırlarında bir şehir kuran ve yöneticiliğini yapan Ahmet Paşa bu aileye mensuptur. Sonrasında Sivas Valisi de olan Ahmet Paşa, birtakım yolsuzluk durumlarına karışır. Ardından azledilme yani görevden alınması söz konusu olur. Bununla birlikte idam kararı çıkmasıyla aile şok yaşar. Ahmet Paşa’nın ise iki oğlu vardır ve küçük Oğlu Süleyman, bir süre sonra Vali olmayı başarır. Babasının izinden giden Süleyman Bey, yönetim boşluklarından faydalanmayı ihmal etmez. Başta Kayseri olmak üzere Ankara, Elazığ, Maraş, Niğde gibi çok önemli merkezleri içine alan bir yapı yaratır. Bununla da yetinmez ve kendi hükümet sistemini oluşturmaya çalışır. Tüm insanların kendisine çalışmasını ister ve baskılar kurarak yolsuzluklar yapar.

Çapanoğlu Yolsuzlukları

Tüm işlerini öyle bir düzen içerisinde yapar ki devlet kademesindeki insanlar bile Çapanoğlu ailesinden korkmaya başlar. Ancak yine de şikayetler üzerine bölgeye bir müfettiş tayin olur. Görevi ise yolsuzlukları inceleyerek rapor hazırlamaktır. Sonrasında bölgeye varan müfettişin incelemeleri sonucunda Çapanoğlu ailesinden birçok kişinin rolü olduğunu anlar. Ancak bu durumla ilgili korku duyar. Arkadaşıyla durumu paylaşan müfettiş, ne yapması gerektiğine dair fikir ister. Arkadaşı ise,

  • Bu işi çok fazla kurcalayıp başını belaya sokma, altından Çapanoğlu çıkar, der. Bunun üzerine müfettiş soruşturmalarla ilgili genel geçer notlar alıp üst mercilere iletir. Hiçbir şekilde olayları derinlemesine inceleme işine girmez ve bölgeden ayrılır. Günümüze kadar ulaşan altından çapanoğlu çıkmak deyimi nereden geliyor sorusu hikayesi böyledir.

Altından Çapanoğlu Çıkmak Deyimi

Bir işin bitirilmesine engel olan problem anlamı da taşıyan altından çapanoğlu çıkmak deyimi bu ailenin olaylarıyla ilgilidir. Osmanlı’nın yer etmiş ailelerinden olmasa da Anadolu için yaygın bir tanınırlık söz konusudur. Kimsenin karışmaya cesaret edemediği durumlarla ilgili hala bu deyimi kullanmak mümkündür. Anadolu’yu konu alan halk hikayeleri gibi sanat yazılarında çokça gördüğümüz deyimlerden birisidir.

One Reply to “Altından Çapanoğlu Çıkmak Deyimi Hikayesi”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir